FAQ atelier- en broedplaatsenbeleid

Waarom is dit atelier- en broedplaatsenbeleid?

We merken dat er veel vraag is naar (werk)ruimte, zowel vanuit de creatieve sector, maar ook vanuit bijvoorbeeld onderwijshuisvesting en de opvang van vluchtelingen en statushouders. Daarnaast is er weinig sprake van doorstroming binnen de ruimte die beschikbaar is voor werkplekken voor makers en creatieven.

Dit belemmert makers in het opbouwen van een beroepspraktijk in onze gemeente.  We willen voorkomen dat het gebrek aan geschikte werkruimtes zorgt voor een verschraling van het Bossche makersklimaat. En we willen zorgen dat er in de toekomst ook nog voldoende ruimte voor makers en creatieven in onze gemeente is. Daarom is tot dit Atelier- en broedplaatsenbeleid besloten.

Welke consequenties heeft dit atelier- en broedplaatsenbeleid nu voor mij als kunstenaar/maker?

We snappen dat je graag wilt weten wat dit beleid gaat betekenen voor jouw specifieke situatie. Op dit moment kunnen we daarover nog niet alle vragen beantwoorden. Wat we wel kunnen zeggen, is dat we zorgvuldig om willen gaan met de belangen van alle huidige huurders van de Atelierbeheerstichting (ABS). Voor huidige huurders verandert er op de korte termijn nog niet veel. Met andere woorden: de huidige huurders kunnen gebruik blijven maken van hun bestaande werkplek. Er komt een overgangsregeling van maximaal vijf jaar vanaf 2025 voor huurders in de ‘vaste’ panden die op dit moment in beheer zijn van de ABS. Op die manier zorgen we ervoor dat iedereen voldoende tijd heeft om zich voor te bereiden op de nieuwe situatie. Hoe die situatie er voor individuele huurders precies uit komt te zien, kan van geval tot geval verschillen. 

Hoe gaat dit nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid in z'n werk?

De gemeente 's-Hertogenbosch heeft een aantal ateliers in de stad aangewezen voor creatieven. Deze kunnen voor een relatief gunstig tarief worden gehuurd. De betreffende ateliers zijn op dit moment in beheer via de Atelierbeheerstichting. Het gaat om zowel ‘vaste’ panden als tijdelijke locaties. Hier gaan we in de komende jaren creatieve hubs van maken, waar we samenwerking tussen verschillende huurders mogelijk willen maken. We stellen een commissie aan die gaat zorgen voor doorstroming in de ateliers- en broedplaats en die zorgt voor een goede balans tussen verschillende huurders binnen de creatieve hubs. Gesubsidieerde werkplekken worden in principe voor 5 jaar aangeboden, waarna een mogelijke verlenging kan worden gegeven van nogmaals 5 jaar. Hiervoor worden criteria opgesteld. Daarnaast zorgen we als gemeente dat er meer tijdelijke ruimte beschikbaar komt vooral in tijdelijkheid rondom placemaking.

Waarom wordt binnen het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid focus gelegd op startende makers?

Een werkplek vinden is moeilijk, en wegens bovengenoemde redenen met name voor startende makers. En dat terwijl deze laatste groep onmisbaar is voor de invulling van een belangrijke pijler van ons cultuurbeleid: vernieuwen van het aanbod. We zien dat startende makers op dit moment geen gelijke kans krijgen, waarmee het makersklimaat van de toekomst in het gedrang komt. We doen met het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid dan ook een beroep op de solidariteit van makers naar de nieuwe generatie makers: de mid-career kunstenaars hebben tijd en ruimte gekregen om hun beroepspraktijk in een gesubsidieerd atelier op te bouwen. Startende makers willen we diezelfde kansen geven.

Ik huur een atelier, hoe lang mag ik daar nog in blijven?

Als je nu een atelier huurt bij Atelier Beheer Stichting (ABS) mag je tot 1 januari 2030 blijven zitten. Vanaf medio 2024 zal een nieuwe commissie zich buigen over de praktijk van alle huurders en maakt daarover een individuele evaluatie. Daaruit blijkt of je na 1 januari 2030 ook nog kunt blijven zitten.

Ik huur een atelier bij een andere organisatie dan Atelier Beheer Stichting (ABS), geldt dit ook voor mij?

Nee, dit gaat alleen om de gesubsidieerde ateliers die op dit moment onder het beheer zijn van Atelier Beheer Stichting. In 2024 wordt er een nieuwe aanbesteding gedaan vanuit de gemeente voor een beherende partij voor deze ateliers. Hierdoor kan het zo zijn dat het een andere organisatie wordt dan de huidige ABS. De aanbesteding organiseren we vanwege het zogenoemde gelijkheidsbeginsel dat van toepassing is bij subsidieverstrekking door een overheidsorganisatie. Ook zonder het nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid moeten we deze aanbesteding doen.

Waarop toetst die commissie die de ateliers toewijst?

De commissie is nog niet actief en de criteria liggen nog niet vast, maar er zal in ieder geval getoetst worden op een paar zaken:

  1. Gebruik atelier – wordt het atelier gebruikt voor ontwikkeling van de professionele praktijk met artistiek of cultureel doel?
  2. Moment in carrière – waar in jouw professionele carrière ben je? Een startende maker of een gevestigde maker?
  3. Wederkerigheid – wat is jouw bijdrage aan het klimaat en ecosysteem binnen de creatieve hub of binnen de stad 's-Hertogenbosch? Deze bijdrage kan op economisch, sociaal of cultureel vlak zijn.
  4. Financiële draagkracht – past een gesubsidieerd atelier bij dit moment in je carrière?

Vanaf wanneer is deze commissie in werking?

De gemeenteraad beslist op 12 december 2023 over dit beleid. Pas daarna wordt er een commissie gevormd. Vanaf medio 2024 zal een nieuwe commissie zich buigen over de praktijk van alle huurders. Vanaf 1 januari 2025 start de commissie met het geven van adviezen voor huisvesting van nieuwe huurders. Voor huidige huurders, geldt dit advies en evaluatie pas vanaf 1 januari 2030. Daarvoor zal de commissie al wel een evaluatie geven van huidige huurders, om ruim op tijd duidelijkheid te bieden voor na 1 januari 2030.

Wie zitten er in de commissie?

De commissie zal in ieder geval bestaan uit mensen uit de professionele kunst en cultuursector en ondernemers. Dit zijn mensen van binnen én buiten 's-Hertogenbosch. Eventuele vacatures worden ook online geplaatst.

Als ik een negatieve evaluatie van de commissie krijg, kan ik dan geen atelier meer huren?

Je kan zeker nog een atelier huren, maar deze commissie gaat over de gesubsidieerde ateliers van 's-Hertogenbosch (nu beheerd door ABS). Bij deze gesubsidieerde ateliers kan je dan geen atelier huren, maar bij andere niet-gesubsidieerde plekken in de stad kan je gewoon terecht.

Wanneer is dit besloten en kan ik hier nog bezwaar tegen maken?

Op 7 november is dit besluit genomen door het college, op 12 december neemt de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch hier een besluit over. Je kunt op 20 november over het voorstel inspreken in de gemeenteraad tijdens de reguliere Informeren & Ontmoeten bijeenkomst. Je kunt je hier tot 24 uur van tevoren aanmelden via de gemeentelijke website.

Ik heb hier vragen over, bij wie kan ik ze stellen?

Het gemakkelijkste is de vraag direct neerleggen bij onze afdeling cultuur. Je kunt hiervoor het beste mailen via het digitaal contactformulier. Dan komt het direct bij het juiste persoon terecht. We zullen binnen 2 werkdagen een reactie geven.

Wat verstaat het atelier- en broedplaatsenbeleid onder ‘startende makers’?

Onder startende makers verstaan we kunstenaars die, of maximaal 10 jaar afgestudeerd zijn van een kunstvakopleiding, of autodidact zijn maar aantoonbaar maximaal 10 jaar op professioneel niveau werkzaam zijn. We beschouwen elke maker die aan de beginfase van diens professionele beroepspraktijk staat, ongeacht leeftijd, dus als startende maker.

Wat doet de gemeente nog meer als het gaat om werkplekken voor makers?

Naast dit nieuwe atelier- en broedplaatsenbeleid, hebben we dit jaar ook stappen gezet waar het gaat om het realiseren van twee creatieve broedplaatsen. In de Maaspoort is sinds dit najaar een creatieve hub gerealiseerd waar beeldende makers en podiumkunstenmakers kunnen werken. Daarnaast zijn er repetitieruimtes, een exporuimte en een presentatieruimte. Meer informatie kun je vinden in het nieuwsbericht: ''Ruimte voor creatieve makers in Den Bosch''.

In de Ridderstraat is dit najaar het Nest geopend. Hier werken podiumkunstenaars aan producties en delen ze het maakproces met het publiek. Het Nest biedt ruimte aan uiteenlopende makers: muzikant Eva van Pelt, schrijver Lucas de Waard, cabaretier Anne van der Lelie en het theatergezelschap Radicale Gezelligheid. Ga dus gerust een kijkje nemen! Meer informatie kun je vinden in het nieuwsbericht: ''Ruimte voor makers in de binnenstad''.

Tenslotte hebben we dit jaar ook een nieuw initiatief ondersteund van fotograaf Shirley Welten. Zij heeft zich sterk gemaakt voor de ontwikkeling van een donkere kamer. Fotografen die analoog werken kunnen op inschrijving gebruik maken van deze doka. Nieuwsgierig geworden? Meer info kun je vinden op de website van De Lichtkamer.

Meer informatie over het atelier- en broedplaatsenbeleid kun je vinden in het nieuwsbericht: ''Een nieuw atelier- en broedplaatsenbeleid''.